Gospodarkę Chin bardzo często przedstawia się jako silnie zależną od eksportu. Jeśli to prawda, utrzymanie taniej waluty byłoby istotne z punkty widzenia wzrostu gospodarczego. Przyjrzyjmy się, jaki wpływ mają wahania waluty na eksport i problem spowolnienia w Państwie Środka, analizując zestaw danych statystycznych.

Po kryzysie w Azji, w latach 1998-99, Chiny usztywniły swoją walutę w relacji do dolara amerykańskiego. Sytuacja ta miała miejsce aż do 2005 rok, kiedy to zdecydowano się na zniesienie pegu i stopniowe umocnienie yuana. Przez 3 lata CNY zyskał na wartości około 17% w stosunku do USD. W 2008 roku nastąpił jednak kryzys, który spowodował spadek handlu na świecie, co postawiło pod presją chińskich eksporterów. Latem 2008 roku Chiny znów sztywno związały swoją walutę z dolarem. Tym razem trwało to do czerwca 2010, kiedy to peg został ponownie zniesiony, a yuan zyskał kolejne 10% do dolara i umocnił się również w stosunku do koszyka walut partnerów handlowych.

Wykres poniżej przedstawia wzrost wartości yuana w stosunku do dolara (linia ciągła) oraz wartość indeksu yuana (Trade-Weighted Exchange Rate Index) na przestrzeni lat:

Aprecjacja CNY w stosunku do dolara
Aprecjacja CNY w stosunku do dolara

Mocny yuan sprawia, że towary eksportowe stają się droższe, tracąc konkurencyjność na światowych rynkach. Gdy wzrost ceny przełoży się na spadek eksportu, a eksport jest znaczącą częścią gospodarki, rzeczywiście aprecjacja waluty może przełożyć się na spadek PKB i spowolnienie gospodarcze.

Przeanalizujmy dwa wskaźniki:

  1. PKB i jego składowe,

  2. tempo wzrostu PKB i jego komponentów.

Z wykresu poniżej widać, że w 2006 roku eksport stanowił nie więcej niż 35% chińskiego PKB i z biegiem lat jego procentowy udział malał (eksport pozostał na podobnym poziomie, podczas gdy inne składowe znacząco rosły).

słabnący wpływ eksportu na gospodarkę w Chinach
Słabnący wpływ eksportu na gospodarkę w Chinach

Dodatkowo, kolejny wykres pokazuje, że choć tempo wzrostu eksportu netto wahało się nieco na przestrzeni ostatnich lat, to trudno jest zauważyć jakąkolwiek korelację ze spadkiem PKB.

Wpływ eksportu na PKB w Chinach
Wpływ eksportu na PKB w Chinach

Z wykresów wynika, że po pierwsze inwestycje i konsumpcja były głównymi czynnikami wzrostu PKB, a po drugie zmiany w eksporcie nie przedstawiają systematycznego trendu spadkowego. Zatem hipoteza mówiąca, że aprecjacja waluty yuana prowadzi do spowolnienia gospodarki (przez zmniejszenie eksportu) nie znajduje tutaj uzasadnienia.

 (źródło: https://research.stlouisfed.org/)