W poprzednim artykule dotyczącym opcji wytłumaczyliśmy pojęcie i zasadę działania opcji call. Dziś zajmiemy się drugim rodzajem opcji, czyli opcją put.

Opcja put daje właścicielowi prawo (lecz nie obowiązek) do sprzedania 100 akcji danej firmy po z góry określonej cenie (ang. strike price). Aby nabyć opcję, należy zapłacić określoną kwotę, czyli tzw. premium, które jest uzależnione m.in. od różnicy pomiędzy obecną ceną akcji, a wysokością strike price.

Wyjaśnijmy opcję put na przykładzie akcji Apple Inc.

Tym razem pewien inwestor uważa, że rynek smartphonów się nasycił, a firmy produkujące tego typu sprzęt będą miały mniejsze przychody, a co za tym idzie cena akcji spadnie. (tak na marginesie Apple Inc. zanotował w pierwszym kwartale dwucyfrowy spadek sprzedaży iphonów)

Podążając za swoimi rozważaniami, inwestor postanowił grać na spadki za pomocą opcji put, inwestując przy tym maksymalnie 1000zł, które pozostają niezagospodarowane w jego portfelu inwestycyjnym. Zanim jednak podejmie jakąkolwiek decyzję, powinien zadać sobie kilka pytań*:

  1. Jaki jest horyzont czasowy?
  2. Jakie ryzyko jestem w stanie zaakceptować?
  3. Jakie są moje przewidywania odnośnie rozważanej spółki.

* – Przy wyborze opcji warto rozważyć kilka innych, bardziej technicznych czynników, o czym jeszcze napiszemy, lecz nie są to informacje wymagane do wyjaśnienia działania opcji put.

Odpowiedziami w tym przypadku są:

  1. 2-3 miesiące.
  2. Maksymalnie 1000zł.
  3. Spadek cen akcji w wysokości 10-15%.

Odpowiadając na te pytania inwestor znalazł odpowiednią dla siebie możliwość. Zakup opcji put wygasającej za 73 dni (expiry date), dającej prawo sprzedania 100 akcji Apple Inc. po cenie $90, za premium wynoszące $2.0 USD (cena bid/ask to $1.99-$2.01). Wybrane wartości są przedstawione w tabeli poniżej. Najważniejsze informacje znajdują się w czerwonym obramowaniu i są zaznaczone na żółto.

Tabela opcji put Apple Inc.
Tabela z cenami opcji Apple Inc.

Warto pamiętać, że premium jest podane w odniesieniu do jednej akcji, zatem jedna opcja opiewająca na 100 akcji, będzie kosztowała $200. Sprzedając 100 akcji Apple Inc. po cenie widniejącej w tabeli ($95.4), należałoby dysponować kwotą 9540 dolarów, co prowadzi do prostej konkluzji: opcje wykorzystują lewar, a więc posiadając stosunkowo niewielki kapitał możemy wejść w posiadanie instrumentów o dużo wyższej wartości, co może prowadzić do świetnych zysków (również do znaczących strat). W tym jednak przypadku kupujemy opcję, zatem ryzyko utraty kapitału jest ograniczone.

Podobnie jak przy opcji call, możemy wyróżnić kilka scenariuszy. Skupmy się na dwóch najważniejszych:

  1. Cena akcji spada do 80 dolarów
  2. Cena akcji pozostaje na poziomie 95 dolarów lub wzrasta

Ad.1

Gdy cena akcji spadnie do 80 dolarów, inwestor może zrealizować opcję i sprzedać akcje. Alternatywnie może sprzedać opcję, zatem prawo do sprzedaży akcji, gdyż cena opcji put (premium) będzie rosła, gdy cena akcji będzie spadać. W ten sposób nie musimy wcale dysponować kwotą prawie 10 000 dolarów, gdyż możemy zamknąć pozycję wcześniej (akcje rozliczane w sposób amerykański) i zainkasować profit. Akcje spadły o ~15 dolarów, zatem ~10 dolarów poniżej strike price. Wliczając koszt nabycia opcji, zysk w uproszczeniu będzie wynosił $1000 – $200 = $800. Idealny scenariusz przy inwestycji wynoszącej jedynie $200.

Ad.2

Gdy cena akcji wzrośnie lub pozostanie na obecnym poziomie ($95.4), opcja wygaśnie bezwartościowa. Inwestor nie będzie chciał sprzedać akcji po 90 dolarów, gdy ich cena rynkowa będzie wynosiła $100. W tym scenariuszu, maksymalna strata poniesiona przez inwestora to 200 dolarów, zapłacone za premium.

Tylko jeden z dwóch scenariuszy przynosi inwestorowi zysk, lecz warto podkreślić, że zysk jest praktycznie nieograniczony (w sensie bycia dużo wyższym niż cena inwestycji), a maksymalna strata jest z góry wiadoma. Prezentuje to tabela poniżej:

Zysk i strata przy zakupie opcji put
Zysk i strata przy zakupie opcji put

Jako ciekawostkę dodamy, że około 1.5 tygodnia po zaistnieniu opisywanej sytuacji, akcje Apple Inc. nieco spadły, a wartość premium wspomnianej opcji to $2.5, zatem inwestor po zaledwie kilku dniach, mógłby zamknąć inwestycję z zyskiem 25%.

Jak widać opcje są bardo interesującymi instrumentami finansowymi, które przy ograniczonym ryzyku pozwalają osiągnąć znaczące zyski. Po więcej podstawowych informacji, zachęcamy do zapoznania się materiałem opisującym, jakie możliwości daje opcja call. Znajduje się tam również rozszyfrowanie kodu opcji oraz wyjaśnienie pojęć związanych z zawieraniem transakcji.

W kolejnych tygodniach przedstawimy natomiast bardziej szczegółowe analizy oraz interesujące strategie dotyczące opcji.