W tym artykule dowiemy się jakie wina są najlepsze na świecie, czyli co warto posiadać we własnym domu. Także o tym jakie wina warto kolekcjonować i dlaczego. Czyli jak stać się enofilem z własną kolekcją wytrawnych trunków o dużej wartości rynkowej.
Wino szlachetne
Na świecie znanych jest tysiące gatunków win. Ciepłe regiony, w których panują warunki niezbędne do hodowli winorośli i jej prawidłowego dojrzewania, mają swoje ulubione szczepy i metody tworzenia trunków. W Beaujolais we Francji hoduje się tylko szczep Gamay. Produkuje się z niego lekkie czerwone wino, które nie jest przeznaczone do leżakowania i dojrzewania. Pije się je jako młode, a każdego roku podczas zbiorów urządza się święta beaujolais, mające długą tradycję. Swoista kultura picia i delektowania się młodym winem to charakterystyka tego okresu w Burgundii. Bordeaux jest największym na świecie zwartym ośrodkiem produkcji wina. W około 8000 chateau produkowane są bardzo złożone wina, o których charakter dbają producenci, tworząc je zazwyczaj z kilku szczepów. Te słynne wina powstają z myślą o długim okresie dojrzewania. Każda posiadłość komponuje w wyrafinowany sposób zwany assemblage, używając różnych proporcji i odmian winogron. Ma to na celu podkreslenie indywidualnego charakteru siedlisk i roczników. Trzy główne szczepy, które są wykorzystywane w Bordeaux to Merlot, Cabernet Sauvignon i Cabernet Franc. Na etykiecie tych win nie znajdziemy listy szczepów, ale możemy być pewni, że są to zawsze najwyższej jakości surowce. Wina z Bordeaux są pod ścisłą kontrolą i podlegają specyficznym zasadom produkcji. Szampania to region na północy Francji. Niegdyś znajdowały się tutaj królewskie winnice produkujące jedyny w swoim rodzaju trunek, jakim jest szampan. Tylko wina musujące z tego regionu mają prawo nazywać się szampanem. Określa to prawo, gdyż jest to nazwa zastrzeżona. Określone są nie tylko region i sposób dojrzewania tego musującego wina, gdyż prawdziwy szampan nabiera „bąbelków” w sposób naturalny – nie gazuje się go; także ilości zbiorów, gęstość winorośli i procesy zbierania i wyciskania moszczu, są tym co go wyróżnia. Szampan kojarzy się z luksusem nie bez powodu. Butelka prawdziwego szampana kosztuje od kilkuset złotych wzwyż.
Jednym z najbardziej znanych regionów Hiszpanii produkujących wina jest Rioja. Uzyskała ona jeden z najważniejszych certyfikatów, jakie nadaje się winom w oparciu o ich pochodzenie i jakość. Produkuje się tu w głównej mierze wina czerwone, ale także białe i różowe. Klasyfikuje się je na cztery rodzaje: młode (Joven ), Crianza -wyskokiej jakości leżakujące 2-3 lata, Reserva i Gran Reserva, które leżakują określony czas w dębowych beczkach, odznaczają się wysoką jakością.
Jednym z najbardziej znanych win węgierskich jest Tokaj. Pochodzi on z regionu zwanego Tokajskim Regionem Winiarskim, do którego należy też część Słowacji. Unikalne warunki, ciepły klimat, mikroklimat pleśni w piwnicach, tysiącletnia tradycja i wulkaniczne gleby, decydują o wytworzeniu łagodnych w smaku winach. Dominuje tu odmiana winorośli zwana jako Furmint. Także sposób przerobu winogron jest specyficzny – zostawia się je na krzewach aż do zasuszenia, formy zwanej jako aszu. Największym regionem w Niemczech produkującym wina jest Hesja Nadreńska, produkowane są tu słynne wina reńskie, mają długą historię, a popularne stały się w XIX wieku. Jednym z takich win jest Riesling, o posmaku owocowo-miodowym, bardzo aromatyczne i delikatne.
Włochy i ich region Valpolicella, znajdujący się niedaleko Werony, słynie z uprawy winorośli i produkcji win czerwonych. Szczepami wykorzystywanymi do ich produkcji są Corvina Veronese i Rondinella. Słynne jest wino Amarone, produkowane ze specjalnie podsuszanych winogron, tak aby zwiększyła się ich słodycz. Cape Winelands w RPA, regiony afrykańskie uprawy winorośli istnieją od XVII wieku. Są wpisane na listę rezerwatów biosfery UNESCO. W Australii znane są Dolina Barossa i Clare Valley. Założone przez kolonistów z Europy, pierwsza produkuje wina czerwone, druga białe, w tym Rieslinga uznanego na całym świecie.
Prawdziwi koneserzy win odnajdują w różnych regionach ich specyfikę, charakter wina w dużej mierze zależy od miejsca i czasu produkcji, a także od technologii. Ważne są: gleba, nasłonecznienie, warunki pogodowe podczas miesięcy wzrostu winogron, wilgotność. Niektórzy uznają tylko tradycyjne metody, nie dopuszczając nawet maszynowego zbioru. Kwestią sporną nadal jest to jak winnicę podlewać. Technologie winifikacji to całe złożone procesy, których metody są złożone, różnorodne i czasami zależne tylko od producenta. Wszystko w trosce o jakość i zadowolenie smakoszy. Niezaprzeczalnie najnowsze technologie, chemia, skomplikowane aparatury i przede wszystkim poznanie wszystkich procesów używanych w technologii winiarskiej, może uczynić dużo dobrego. Winiarze, producenci i regiony starają się nie tylko o specjalistyczne certyfikaty, takie jak grand cru, także za wszelką cenę nie utracić wyrobionej już marki, której jakość jest znana czasem od stuleci.
Kolekcjonowanie win
Smakosze win oraz wielbiciele sztuki winiarskiej często tworzą we własnym domu kolekcje szlachetnych trunków z dobrych roczników. Warto przy tym zauważyć, że niektóre gatunki są wprost idealne do długiego leżakowania, z wiekiem nabierają charakteru i wartości.
Związki winiarskie na całym świecie od lat tworzą klasyfikacje jakości wina, zaliczając je na podstawie badań i degustacji, a także sposobów technologii produkcji do różnych wyższych i niższych kategorii. Oznaczenia takie znajdziemy na etykietach butelek. Oto najwyższe klasyfikacje międzynarodowe:
We Francji jest to:
- AOC (Appellation d’Origine Contrôlée)
We Włoszech:
- DOC (Denominazione di Origine Controllata) oraz wyższa
- DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita)
W Hiszpanii:
- DO (Denominación de Origen) oraz wyższa
- DOCa (Denominación de Origen Calificada)
W Portugalii:
- IPR (Indicação de Proveniência Regulamentada)oraz wyższa
- DOC (Denominacão de Origem Controlada)
W Niemczech:
- QbA (Qualitätswein bestimmter Anbaugebiete) oraz
- Prädikatswein (nazywana: QmP czyli Qualitätswein mit Prädikat)
W Austrii Qualitätswein i Prädikatswein, zawiera:
- DAC (Districtus Austriae Controllatus).
Są to najlepsze i przygotowane z prawdziwą pasją wina, prawdziwie artystyczne produkty sztuki winiarskiej.
Do niższych należą:
We Francji:
- VDP (Vin de Pays)
We Włoszech:
- IGT (Indicazione Geografica Tipica)
W Hiszpanii:
- VT (Vino de la Tierra)
W Portugalii:
- VR (Vinho Regional)
W Niemczech:
- Landwein
W Austrii:
- Landwein.
Są one również ciekawe, ale jest to klasyfikacja regionalna, bez swobody twórczej, jaką odznaczają się najdroższe i najbardziej szlachetne gatunki wina. Pozostałe wina nie mają klasyfikacji, są zwykłymi winami stołowymi, niezależnie od nazwy nadanej przez producenta.
Na świecie istniej wiele doskonałych gatunków wina. Aby dobrze zakupić wino, na przykład na aukcjach, które odbywają się w słynnych domach aukcyjnych, należy brać pod uwagę wskazówki takie jak doskonałość, jaką niesie ze sobą marka, rocznik wina, cena, jaką licytują inni gracze, a także swego rodzaju legendę, którą owiane są niektóre wina.
Marki wina, na których nie można się zawieść, a które samą nazwą wzbudzają emocje każdego miłośnika wina to między innymi szampan Cristal, Dom Perignon, Riesling firmy Trimbach, Tokay-Pinot Gris Selection de Grains Nobles, Domain Rolet z Chateau-Chalon, Vin de Constance, Musigny z Domaine Comte Georges de Vogüé, Chateau Suduiraut, Chateau d’Yquem, Vidal Icewine z Inniskillin, Chambertin, Chambolle-Musigny, Chinon, Clos de la Roche, Corton Renardes, Échezeaux, Hermitage i Grande Hermitage, Morgon, Niebaum-Coppola (od Francisa Forda Coppoli), Chateau Lafite-Rotschild, Chateau Latour, Chateau La Mission-Haut-Brion, Chateau Petrus, Chateau Trotanoy, Clos Mogador, Pesquera Janus Gran Reserva, Vega Sicilia, Chateau Cheval Blanc, Sassicaia, Don Melchor, Venegazzu Della Casa z Wenecji.
Wymienione wina należą do światowej czołówki i są owiane sławą jako najznakomitsze i najpełniejsze w smaku i pełne aromatu wina. Oprócz tego, że z jednej strony posiadają szereg cech świadczących o najwyższej jakości – z drugiej brak w nich usterek lub są nieznaczne. To ważne przy zakupie do swojej kolekcji, gdyż niektóre firmy, nawet gdy mogą poszczycić się najlepszymi jakościowo wyrobami, mają roczniki słabe, nieudane i niewarte zbyt wysokich cen.
Aukcje win odbywają się na całym świecie, nawet w sławnych domach aukcyjnych takich jak Sotheby’s. Niekiedy dochodzi na nich do sprzedaży całych kolekcji, zebranych na przykład przez sławne osoby bądź restauracje. Warto pokusić się o udział w takiej imprezie, gdyż nie tylko jest to świetna zabawa, ale także można opuścić salę jako posiadacze bardzo cennych i jakościowo doskonałych trunków.
Głównym celem aukcji jest sprzedaż, dlatego domy aukcyjne dokładają wszelkich starań aby „pozbyć się” produktów po jak najwyższych cenach. Sztuczki domów aukcyjnych to między innymi wygórowany opis w katalogu, zawyżanie cen wywoławczych, należy także, jak na każdej innej aukcji uważać na współzawodników, gdyż zwodnicze bywają przeświadczenia, że jeśli ktoś jest w stanie dać tyle za przedmiot, to jest on tyle wart. To specyficzna gra. Nie dajmy się także nabrać na wszelkiego typu „okazje” czy „butle odziedziczone po dziadku”. Naciągaczy jest wielu. Faktem jest, że za jakość trzeba zapłacić odpowiednią kwotę. Tę jakość wnosimy potem do naszej kolekcji. Jednym z najlepszych sposobów na uniknięcie oszustw jest po prostu sprawdzenie pochodzenia przedmiotu na aukcji. Jeśli jest on rzeczywiście cenny i wiekowy, powinien posiadać swoją metryczkę.
Warto odwiedzać kluby, gdzie degustuje się wino, być może nawet wybrać się w podróż aby cenne jakościowo wina kupić w ich siedlisku. Wszystko dla smaku. W końcu to nie grzech posiadać dobry gust.
Co jest najlepsze w winie?
To, że nasza piwniczka, względnie specjalna lodóweczka na wino (rodzaj gabloty w formie lodówki, do zakupienia w sklepach specjalistycznych), może spęcznieć od dobrych roczników świadcząc o dobrym guście gospodarza, a także w chwilach otwarcia podczas specjalnych okazji wyczuwalna na podniebieniu rozkosz smaku. Niezależnie od tego czy wino pochodzi z 1995 czy z lat 80-tych, obfitujących w dobre roczniki, jest estetycznym dodatkiem do kultury picia, hobby wielu sław i celebrytów.
Wino może stać się prawdziwą pasją. Dążmy do znawstwa, doskonaląc nie tylko zasób wiedzy, ale także szkoląc kubki smakowe.
