Gospodarkę Chin bardzo często przedstawia się jako silnie zależną od eksportu. Jeśli to prawda, utrzymanie taniej waluty byłoby istotne z punkty widzenia wzrostu gospodarczego. Przyjrzyjmy się, jaki wpływ mają wahania waluty na eksport i problem spowolnienia w Państwie Środka, analizując zestaw danych statystycznych.
Po kryzysie w Azji, w latach 1998-99, Chiny usztywniły swoją walutę w relacji do dolara amerykańskiego. Sytuacja ta miała miejsce aż do 2005 rok, kiedy to zdecydowano się na zniesienie pegu i stopniowe umocnienie yuana. Przez 3 lata CNY zyskał na wartości około 17% w stosunku do USD. W 2008 roku nastąpił jednak kryzys, który spowodował spadek handlu na świecie, co postawiło pod presją chińskich eksporterów. Latem 2008 roku Chiny znów sztywno związały swoją walutę z dolarem. Tym razem trwało to do czerwca 2010, kiedy to peg został ponownie zniesiony, a yuan zyskał kolejne 10% do dolara i umocnił się również w stosunku do koszyka walut partnerów handlowych.
Wykres poniżej przedstawia wzrost wartości yuana w stosunku do dolara (linia ciągła) oraz wartość indeksu yuana (Trade-Weighted Exchange Rate Index) na przestrzeni lat:
![Aprecjacja CNY w stosunku do dolara Aprecjacja CNY w stosunku do dolara](https://tlustekoty.pl/wp-content/uploads/2016/02/d74720419fbf1f2515d65a170236191b.png)
Mocny yuan sprawia, że towary eksportowe stają się droższe, tracąc konkurencyjność na światowych rynkach. Gdy wzrost ceny przełoży się na spadek eksportu, a eksport jest znaczącą częścią gospodarki, rzeczywiście aprecjacja waluty może przełożyć się na spadek PKB i spowolnienie gospodarcze.
Przeanalizujmy dwa wskaźniki:
-
PKB i jego składowe,
-
tempo wzrostu PKB i jego komponentów.
Z wykresu poniżej widać, że w 2006 roku eksport stanowił nie więcej niż 35% chińskiego PKB i z biegiem lat jego procentowy udział malał (eksport pozostał na podobnym poziomie, podczas gdy inne składowe znacząco rosły).
![słabnący wpływ eksportu na gospodarkę w Chinach słabnący wpływ eksportu na gospodarkę w Chinach](https://tlustekoty.pl/wp-content/uploads/2016/02/2512b7af949072db009eb7eaf4db2d66.png)
Dodatkowo, kolejny wykres pokazuje, że choć tempo wzrostu eksportu netto wahało się nieco na przestrzeni ostatnich lat, to trudno jest zauważyć jakąkolwiek korelację ze spadkiem PKB.
![Wpływ eksportu na PKB w Chinach Wpływ eksportu na PKB w Chinach](https://tlustekoty.pl/wp-content/uploads/2016/02/Image-3.png)
Z wykresów wynika, że po pierwsze inwestycje i konsumpcja były głównymi czynnikami wzrostu PKB, a po drugie zmiany w eksporcie nie przedstawiają systematycznego trendu spadkowego. Zatem hipoteza mówiąca, że aprecjacja waluty yuana prowadzi do spowolnienia gospodarki (przez zmniejszenie eksportu) nie znajduje tutaj uzasadnienia.
(źródło: https://research.stlouisfed.org/)